A A A

DLA BEZROBOTNYCH > Zasiłek dla bezrobotnych

Prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnemu za każdy dzień kalendarzowy po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się we właściwym powiatowym urzędzie pracy, z zastrzeżeniem art. 75, jeżeli:

1. nie ma dla niego propozycji odpowiedniej pracy, propozycji stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, prac interwencyjnych lub robót publicznych oraz
2. w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej 365 dni:
   • był zatrudniony i osiągał wynagrodzenie w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy z zastrzeżeniem art. 104b i 105; w okresie tym nie uwzględnia się okresów urlopów bezpłatnych trwających łącznie dłużej niż 30 dni,
   • wykonywał pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą i osiągał z tego tytułu dochód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za prace,
   • świadczył usługi na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo współpracował przy wykonaniu tych umów, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwotę co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na okres pełnego miesiąca,
   • opłacał składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę,
   • wykonywał pracę w okresie tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej połowy minimalnego wynagrodzenia za pracę,
   • wykonywał pracę w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, będąc członkiem tej spółdzielni przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za prace,
   • opłacał składkę na Fundusz Pracy w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej za granicą u pracodawcy zagranicznego w państwie nie wymienionym w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. a-c w wysokości 9,75% przeciętnego wynagrodzenia za każdy miesiąc zatrudnienia,
   • był zatrudniony za granicą przez okres co najmniej 365 dni, w okresie 18 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy, i przybył do Rzeczypospolitej Polskiej jako repatriant,
   • był zatrudniony, pełnił służbę lub wykonywał inną pracę zarobkową i osiągał wynagrodzenie lub dochód, od którego istnieje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy.

   Do 365 dni, o których mowa w ust. 1 pkt 2, zalicza się również okresy:

   • zasadniczej służby wojskowej, nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, przeszkolenia wojskowego, służby przygotowawczej, służby kandydackiej, kontraktowej zawodowej służby wojskowej, ćwiczeń wojskowych, okresowej służby wojskowej lub służby pełnionej w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny oraz zasadniczej służby w obronie cywilnej i służby zastępczej, a także służby w charakterze funkcjonariusza, o którym mowa w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004r. Nr 8 poz. 67 z późn. zm.);
   • urlopu wychowawczego udzielonego na podstawie odrębnych przypisów;
   • pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy lub służby, o której mowa w pkt 1, renty szkoleniowej oraz przypadające po ustaniu zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej albo zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności okresy pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego, zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego, jeżeli podstawę wymiaru tych zasiłków i świadczenia, z uwzględnieniem kwoty składek na ubezpieczenia społeczne, stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę;
   • inne nie wymienione za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, jeżeli podstawę wymiaru składek stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę,
   • za które przyznano odszkodowanie z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy lub stosunku służbowego, oraz okres, za który wypłacono pracownikowi odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę. 
     
3. Prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnym zwolnionym z zakładów karnych i aresztów śledczych, zarejestrowanym w okresie 30 dni od dnia zwolnienia, jeżeli suma okresów o których mowa w ust. 1 pkt 2 i ust. 2, przypadających w okresie 18 miesięcy przed ostatnim pozbawieniem wolności oraz wykonywania pracy w okresie pozbawienia wolności wynosiła co najmniej 365 dni, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę przed pozbawieniem wolności oraz 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę w okresie pozbawienia wolności. W przypadku pozbawienia wolności w okresie pobierania zasiłku, po zwolnieniu z zakładu karnego lub aresztu śledczego przysługuje prawo do zasiłku na okres skrócony o okres pobierania zasiłku przed pozbawieniem wolności i w trakcie przerw w odbywaniu kary.
4. Prawo do zasiłku przysługuje bezrobotnym zwolnionym po odbyciu zasadniczej służby wojskowej lub okresowej służby wojskowej, jeżeli okres jej odbywania wynosił co najmniej 240 dni i przypadał w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy.
5. W przypadku udokumentowania przez bezrobotnego okresu uprawniającego do zasiłku po upływie 7 dni od dnia zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy, jednak w okresie posiadania statusu bezrobotnego, prawo do zasiłku przysługuje od dnia uznania tego prawa, udokumentowania tego prawa na okres, o którym mowa w art. 73 ust. 1.
6. Do okresu wymaganego do nabycia prawa do zasiłku zalicza się także okresy zatrudnienia w państwach, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. a-c na zasadach określonych przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego państw członkowskich Uni Europejskiej.
7. Minister właściwy do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki oraz tryb opłacania składek na Fundusz Pracy przez osoby podejmujące zatrudnienie lub inną pracę zarobkową za granicą u pracodawcy zagranicznego w państwie nie wymienionym w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. a-c, uwzględniając zasady obowiązujące przy opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, brak możliwości ich opłacania za okresy wsteczne oraz ich zwrotu, chyba że zostały wpłacone w wyższej od obowiązującej wysokości.

Osoby, o których mowa w art. 71 ust. 7 mogą opłacać składki na Fundusz Pracy pod warunkiem zawiadomienia na piśmie powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej o przystąpieniu do opłacania tych składek. Po otrzymaniu zawiadomienia, powiatowy urząd pracy przekazuje osobie zainteresowanej pisemną informację, w której:

1. potwierdza otrzymanie zawiadomienia o przystąpieniu do opłacenia składek;
2. podaje wskaźnik procentowy, podstawę obliczenia oraz wysokość składek;
3. podaje numer wyodrębnionego dla środków Funduszu Pracy rachunku bankowego powiatowego urzędu pracy, na który składki powinny być opłacane.

Składki na Fundusz Pracy nie mogą być opłacane za okres wsteczny.

(RMPiPS z dnia 2 listopada 2006r. w sprawie opłacania składek na FP przez osoby podejmujące zatrudnienie lub inną pracę zarobkową za granicą u pracodawcy zagranicznego /Dz. U. z dnia 10 listopada 2006r./).

Prawo do zasiłku nie przysługuje bezrobotnemu, który :

1. odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, szkolenia, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, wykonywania prac interwencyjnych, robót publicznych, poddania się badaniom lekarskim lub psychologicznym, mającym na celu ustalenie zdolności do pracy lub udziału w innej formie pomocy określonej w ustawie - zasiłek nie przysługuje przez okres 120 dni w przypadku pierwszej odmowy, 180 dni w przypadku drugiej odmowy i 270 dni w przypadku trzeciej i każdej kolejnej odmowy;
2. po skierowaniu nie podjął szkolenia, przygotowania zawodowego dorosłych, stażu, wykonywania prac, o których mowa w art. 73a, lub innej formy pomocy określonej w ustawie - zasiłek nie przysługuje przez okres 120 dni w przypadku pierwszej odmowy, 180 dni w przypadku drugiej odmowy i 270 dni w przypadku trzeciej i każdej kolejnej odmowy;
   
   W wyżej wymienionych przypadkach ponowne nabycie statusu bezrobotnego oraz ewentualnego prawa do zasiłku może nastąpić w wyniku ponownej rejestracji, po upływie wyżej wymienionych okresów przy spełnieniu warunków zawartych w ustawie do ich nabycia.
    
3. w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w powiatowym urzędzie pracy rozwiązał stosunek pracy lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron, chyba że porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy albo rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego za wypowiedzeniem lub na mocy porozumienia stron nastąpiło z powodu zmiany miejsca zamieszkania lub pracownik rozwiązał umowę o pracę w trybie art. 55 § 1¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy - zasiłek nie przysługuje przez okres 90 dni;
4. w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się w powiatowym urzędzie pracy spowodował rozwiązanie ze swej winy stosunku pracy lub stosunku służbowego bez wypowiedzenia - zasiłek nie przysługuje przez okres 180 dni;
5. otrzymał przewidziane w odrębnych przepisach świadczenie w postaci jednorazowego ekwiwalentu pieniężnego za urlop górniczy, jednorazowej odprawy socjalnej, zasiłkowej, pieniężnej po zasiłku socjalnym, jednorazowej odprawy warunkowej lub odprawy pieniężnej bezwarunkowej - zasiłek nie przysługuje za ten okres;
6. otrzymał odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia umowy o pracę - zasiłek nie przysługuje za ten okres; 
7. odbywa odpłatną praktykę absolwencką i otrzymuje z tego tytułu miesięczne świadczenie pieniężne w wysokości przekraczającej  połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę - zasiłek nie przysługuje za ten okres.

Bezrobotny, który w okresie krótszym niż 10 dni, przebywa za granicą lub pozostaje w innej sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia, nie zostaje pozbawiony statusu bezrobotnego, jeżeli o zamierzonym pobycie lub pozostawaniu w sytuacji powodującej brak gotowości do podjęcia zatrudnienia zawiadomił powiatowy urząd pracy. Zasiłek za ten okres nie przysługuje a okres pobierania zasiłku ulega skróceniu. Całkowity okres zgłoszonego pobytu za granicą oraz braku gotowości do pracy z innego powodu nie może przekroczyć łącznie 10 dni w okresie jednego roku kalendarzowego.

Okres pobierania zasiłku wynosi:

• 6 miesięcy – dla bezrobotnych:
  •  zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju;
• 12 miesięcy – dla bezrobotnych:
  • zamieszkałych w okresie pobierania zasiłku na obszarze powiatu, jeżeli stopa bezrobocia na tym obszarze w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150% przeciętnej stopy bezrobocia w kraju lub
  • powyżej 50 roku życia oraz posiadających jednocześnie co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku, lub
  • którzy mają na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat, a małżonek bezrobotnego jest także bezrobotny i utracił prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania po dniu nabycia prawa do zasiłku przez tego bezrobotnego (Art. 73 ust. 1 ustawy)

Wysokość zasiłku dla osób bezrobotnych jest uzależniona od stażu pracy i wynosi:

• dla osób, które posiadają łączny staż pracy do 5 lat
  w wysokości 80% zasiłku podstawowego;
• dla osób, które posiadają łączny staż pracy powyżej 5 lat
  w wysokości 100% zasiłku podstawowego;
• dla osób, które posiadają łączny staż pracy co najmniej 20 lat
  w wysokości 120% zasiłku podstawowego.

Wypłata zasiłków dla bezrobotnych następuje z dołu, za okresy miesięczne, od 12 każdego miesiąca przez 5 dni roboczych, za poprzedni miesiąc na rachunek bankowy ROR wskazany pisemnie przez osobę upoważnioną do pobierania zasiłku.

Uwaga:

Roszczenia do należnych a niepobranych kwot zasiłków dla bezrobotnych i innych świadczeń finansowanych z Funduszu Pracy ulegają przedawnieniu z upływem 6 miesięcy od dnia postawienia ich do dyspozycji.

 

Warto wiedzieć!

Do okresu wymaganego do nabycia prawa do zasiłku zalicza się także okresy zatrudnienia w państwach członkowskich UE i EOG po przedłożeniu stosownych dokumentów:

• zaświadczenie potwierdzające okres zatrudnienia;
• formularz E301 (od 01.05.2010r. U1);
• wniosek o zaliczenie okresu pracy za granicą.

Osoba bezrobotna, zarejestrowana we właściwym miejscowo urzędzie pracy, może wyjechać do państw UE/EOG w celu poszukiwania zatrudnienia i może pobierać tam zasiłek dla bezrobotnych. Zasiłek przysługuje na okres do trzech miesięcy w wysokości ustalonej przez polski urząd pracy. Istnieje jednak możliwość przedłużenia okresu pobierania zasiłku transferowanego w kraju poszukiwania pracy z 3 do maksymalnie 6 miesięcy (według uznania instytucji właściwej). Okres, w którym przyznano prawo do transferu świadczenia nie może być dłuższy niż okres, na jaki przyznano zasiłek.

Prawo do zasiłku w kraju poszukiwania pracy przysługuje od dnia wyjazdu (daty podanej we wniosku), jeżeli osoba bezrobotna zarejestruje się w ciągu siedmiu dni w urzędzie zatrudnienia w kraju, do którego wyjechała celem poszukiwania pracy. Z możliwości transferu zasiłku można skorzystać więcej niż jeden raz między dwoma okresami zatrudnienia, jednak łączny okres pobierania transferu nie może przekroczyć 3 miesięcy lub 6 miesięcy po przedłużeniu według uznania instytucji właściwej. Osoba bezrobotna zachowuje prawo do świadczeń w kraju zamieszkania w przypadku, gdy powróci do państwa właściwego przed upływem okresu trzech miesięcy.

• zgłosić zamiar wyjazdu w swoim powiatowym urzędzie pracy oraz pobrać zaświadczenia niezbędne do wystawienia formularza U2 (E 303);
• złożyć wypełniony wniosek o wydanie formularza U2 (E 303) wraz z zaświadczeniem z PUP z odpowiednim wyprzedzeniem w wojewódzkim urzędzie pracy właściwym ze względu na miejsce zamieszkania;
• po wydaniu formularza U2 (E 303) należy zgłosić się w instytucji właściwej (urząd pracy) kraju poszukiwania pracy w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od deklarowanej w formularzu U2 (E 303) daty wyjazdu. Niedotrzymanie tego terminu spowoduje utratę prawa do zasiłku.

Bezrobotny obywatel UE/EOG może przybyć do Polski w celu poszukiwania pracy. W okresie poszukiwania zatrudnienia obywatel UE/EOG ma prawo do transferu zasiłku przyznanego na podstawie kraju zamieszkania. Prawo wypłaty świadczenia może być realizowane w okresie do trzech miesięcy. Realizacja tego świadczenia odbywa się na podstawie ustawodawstwa kraju, który przyznał zasiłek.

Podstawą wypłaty jest formularz U2 (E 303). Obywatel UE/EOG zgłasza się z prawidłowo wypełnionym formularzem do właściwego Powiatowego Urzędu Pracy w celu rejestracji, następnie bezrobotny obywatel UE zobowiązany jest dostarczyć formularz U2 (E 303/1-303/5) wraz z zaświadczeniem o rejestracji z Powiatowego Urzędu Pracy do WUP w terminie 7 dni od dnia zarejestrowania w PUP

• oryginał formularza U2 (E 303 części od 1 do 5),
• zaświadczenie z właściwego miejscowo PUP o rejestracji. 

• Możliwość przedłużenia okresu pobierania zasiłku transferowanego w kraju poszukiwania pracy z 3 do maksymalnie 6 miesięcy (według uznania instytucji właściwej).
• Zasiłek transferowany wypłacany będzie bezpośrednio przez instytucję właściwą państwa, które przyznało prawo do zasiłku dla bezrobotnych.
• Możliwość skorzystania z prawa do transferu świadczeń więcej niż jeden raz pomiędzy dwoma okresami zatrudnienia (jednak łączny okres pobierania transferu nie może przekroczyć 3-ch miesięcy – lub 6 miesięcy   po przedłużeniu według uznania instytucji właściwej).

 

•  Portable Document U1 (odpowiednik Formularza E301);
• Portable Document U2 (odpowiednik Formularza E303).

Na dokumencie U1 potwierdzane będą okresy zatrudnienia oraz okresy prowadzenia działalności gospodarczej.

Formularze E301 i E303 wydane przed datą wejścia w życie Rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 883/2004 oraz Nr 987/2009 zachowują swoją ważność i są uwzględniane przez władze państw członkowskich nawet po tej dacie, aż do upłynięcia ich daty ważności albo ich wycofania lub zastąpienia przez dokumenty wydane w ramach rozporządzenia 883/2004 i rozporządzenia 987/2009.